•  
  •  
 

Abstract

In 1890 the first Javanese indentured labourers arrived in Suriname to work on the colony’s plantations. In total almost 30,000 indentured and free immigrants arrived in this small Caribbean colony. Fifty years later, at the end of the migration period, they formed more than one fifth of the population. Consequently, they constituted a substantial community which had to adapt to a different socio-cultural environment but, at the same time, managed to keep in touch with their homeland. The Javanese thus shaped their own cultural expressions and traditions in Suriname.

We attempt to analyse the processes of identity formation, adaptation, and re-creation of culture by examining the worlds which the migrants created by looking at four distinct time periods. The first two (1930s and 1950s) focus on the Surinamese-Javanese population’s connections with Suriname and Indonesia, the latter two (1970s and the present century) on Suriname and the Netherlands. The migration of Javanese from Suriname to the Netherlands around Suriname’s independence in 1975 has in effect produced a third homeland. In terms of identity, the Surinamese Javanese themselves now identify strongly with Suriname as they proudly point out “Ik ben een Javaan uit Suriname” (I am a Javanese from Suriname).

References

Berenschot, Ward. Forthcoming. “The informality trap; Democracy against governance in Asia”. [Inaugural address, University of Amsterdam, 11 November 2021.]

Breunissen, Klaas. 2001. Ik heb Suriname altijd liefgehad; Het leven van de Javaan Salikin Hardjo. Leiden: KITLV Press.

Brubaker, Rogers and Frederick Cooper. 2000. “Beyond ‘identity’”, Theory and Society 29: 1-47.

Bruckmayr, Philipp. 2018. Cambodia’s Muslims and the Malay world; Malay language, Jawi script, and Islamic factionalism from the 19th century to the present. Leiden and Boston: Brill. [Brill’s Southeast Asian Library Vol. 7.]

Bruijne, Ad de and Aart Schalkwijk. 2005. “The position and residential patterns of ethnic groups in Paramaribo’s development in the twentieth century”, New West Indian Guide 79 (3 and 4): 239-271.

Choenni, Chan E.S. 2009. Bapak Iding Soemita (1908-2001); De innemende leider van de Javanen in Suriname. Haarlem: n.p.

Coulmas, Florian. 2019. Identity; A very short introduction. Oxford: Oxford University Press.

Derveld, F.E.R. 1982. Politieke mobilisatie en integratie van de Javanen in Suriname; Tamanredjo en de Surinaamse nationale politiek. Groningen: Bouma’s Boekhuis.

Dijk, Kees van. 2007. The Netherlands Indies and the Great War, 1914-1918. Leiden: Brill.

Djasmadi, Lisa, Rosemarijn Hoefte, and Hariëtte Mingoen (eds). 2010. Migratie en cultureel erfgoed; Verhalen van Javanen in Suriname, Indonesië en Nederland. Leiden: KITLV Press.

Djasmadi, Lisa, Hariëtte Mingoen, and Matte Soemopawiro. 2015. Saoto, berkat en dawet; Een kijkje in de keuken van Javaans-Surinaamse warungs. Utrecht: LM Publishers.

Djojowikromo, Harrie R. 2011. Het ontstaan van Javaans-Surinaamse gamelaninstrumenten en cultuur. Zoetermeer: by author.

Eriksen, Thomas Hylland. 2002 [1993]. Ethnicity and nationalism; Anthropological perspectives. London: Pluto Press.

Fox, Michael Allen. 2016. Home; A very short introduction. Oxford: Oxford University Press.

Gobhardan-Rambocus, S.L. 2001. Onderwijs als sleutel tot maatschappelijke vooruitgang; Een taal- en onderwijsgeschiedenis van Suriname, 1651-1975. Zutphen: Walburg Pers.

Grasveld, Fons and Klaas Breunissen. 1990. Ik ben een Javaan uit Suriname. Hilversum: Stichting Ideële Filmproducties.

Hendrix, Noor and Marjoleine van Waning. 2009. “De Javaanse moslims in Suriname; Een kwalitatief onderzoek anno 2009”. MA thesis, University of Utrecht.

Hoefte, Rosemarijn. 1990. De betovering verbroken; De migratie van Javanen naar Suriname en het Rapport -Van Vleuten (1909). Dordrecht: Foris Publications.

Hoefte, Rosemarijn. 1998. In place of slavery; A social history of British Indian and Javanese laborers in Suriname. Gainesville, FL: University Press of Florida.

Hoefte, Rosemarijn. 2011. “Learning, loving, and living in early twentieth-century Suriname; The movement of people and ideas from East to West”, Journal of Caribbean History 45 (2): 190-211.

Hoefte, Rosemarijn. 2013. Suriname in the long twentieth century; Domination, contestation, globalization. New York, NY: Palgrave Macmillan.

Hoefte, Rosemarijn. 2015. “Locating Mecca; Religious and political discord in the Javanese community in pre-independence Suriname”, in: Aisha Khan (ed.), Islam and the Americas, pp. 69-91. Gainesville, FL: University Press of Florida.

Hoefte, Rosemarijn. Forthcoming. “The process of the abolition of slavery in the Dutch Caribbean and its immediate aftermath”, in: Anne Eller et al., Cambridge history of the Caribbean. Cambridge: Cambridge University Press.

Hoefte, Rosemarijn and Peter Meel (eds). 2018. Departing from Java; Javanese labour, migration and diaspora. Copenhagen: NIAS Press.

Ismael, Joseph. 1949. De immigratie van Indonesiërs in Suriname. Leiden: Luctor et Emergo.

Ismael, Joseph. 1950. “De positie van de Indonesiër in het nieuwe Suriname”, Indonesië 4: 177-193.

Jansen van Galen, John. 2005. Laatste gouverneur, eerste president; De eeuw van Johan Ferrier, Surinamer. Leiden: KITLV Press.

Jap-A-Joe, Harold, Peter Sjak Shie, and Joop Vernooij. 2001. “The quest for respect; Religion and emancipation in twentieth-century Suriname”, in: Rosemarijn Hoefte and Peter Meel (eds), Twentieth-century Suriname; Continuities and discontinuities in a New World society, pp. 198-219. Kingston: Ian Randle; Leiden: KITLV Press.

Kartokromo, Kadi. 2006. Javanen en politiek: De strijd naar politieke macht en politiek leiderschap. [Paramaribo:]: SY-Productions & Consultancy.

Kartokromo, Kadi. 2008. Javanen en politiek II; Van Salikin Hardjo tot Somohardjo. [Paramaribo]: n.p.

Kartokromo, Kadi. [2012]. Javanen en politiek III; Van speelbal tot machtsfactor. [Paramaribo]: n.p.

Kartokromo, Kadi. [2014]. Javanen en politiek IV; De politiekvoering van Willy Soemita, de onbetwiste voorzitter van de KTPI, 1972-2013. [Paramaribo]: n.p.

Kastelein, Eric. 2020. Oog in oog met Paramaribo; Verhalen over het herinneringserfgoed. Volendam: LM Publishers.

Kielstra, J.C. 1927. “Nieuwe mogelijkheden voor Suriname”, De Economist 76: 181-196.

Kromopawiro, Reinier. 2017. Wa.ter.sé; Herinneringen van een dorpsjongen uit Bakkie. S.l. BanyuMili; Reinier Kromopawiro.

Kunst, Jaap. 1934. De toonkunst van Java. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff. 2 vols.

Kuslandinu, RM Bibid. 2021. Suriname; Selayang pandang negeri nun jauh di seberang. Catatan seorang diplomat Indonesia. Depok: Murai Kencana.

Léglise, Isabelle and Bettina Migge. 2015. “Language practices and linguistic ideologies in Suriname; Results from a school survey”, in: Eithne B. Carlin, Isabelle Léglise, Bettina Migge, and Paul B. Tjon Sie Fat (eds), In and out of Suriname; Language, mobility and identity, pp. 13-57. Leiden/Boston, NY: Brill.

Lowensteyn, Peter. 2021. “Indonesia between 1908 and 1928; Political activism in a traditional and colonial society”. [Retrieved from: http://www.lowensteyn.com/indonesia/html; accessed on: 22-11-2021.]

Meel, Peter. 2011. “Continuity through diversity; The Surinamese Javanese diaspora and the homeland anchorage”, Wadabagei 13 (2): 95-134.

Meel, Peter. 2017. “Jakarta and Paramaribo calling; Return migration challenges for the Surinamese Javanese diaspora?”, New West Indian Guide 91 (3 and 4): 223-259.

Meel, Peter. 2018. “Javanese in Suriname; Between multi-ethnicity and nationalism”, in: Rosemarijn Hoefte and Peter Meel (eds), Departing from Java; Javanese labour, migration and diaspora, pp. 238-266. Copenhagen: NIAS Press.

Mingoen, Hariëtte. 2010. “Javanen in Frans Guyana; Een onbekend hoofdstuk uit de meervoudige Javaans-Surinaamse migratiegeschiedenis”, Wi Rutu 10 (2): 5-19.

Mingoen, Hariëtte. 2020. “Gamelan; Surinaams-Javaans erfgoed dat dreigt verloren te gaan”, in: Michiel van Kempen (ed.), Het andere postkoloniale oog; Onbekende kanten van de Nederlandse (post)koloniale cultuur en literatuur, pp. 269-278. Hilversum: Verloren.

Mingoen, Hariëtte. 2021a. “Beperking van tajoeb en andere Javaanse feestelijke uitingen”, in: Over verlies en overleven; Artikelen over de geschiedenis en het erfgoed van Javaanse Surinamers, pp. 73-80. Den Haag: Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie.

Mingoen, Hariëtte. 2021b. “Surinaams-Javaanse gamelantraditie in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland”, in: Over verlies en overleven; Artikelen over de geschiedenis en het erfgoed van Javaanse Surinamers, pp. 82-92. Den Haag: Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie.

Petrus Blumberger, J.T. 1987 [1931]. De nationalistische beweging in Nederlands-Indië. Dordrecht: Foris.

Ramsoedh, Hans. 1990. Suriname 1933-1944; Koloniale politiek en beleid onder gouverneur Kielstra. Delft: Eburon.

Ramsoedh, Hans. 2001. “Playing politics; Ethnicity, clientelism and the struggle for power”, in: Rosemarijn Hoefte and Peter Meel (eds), Twentieth-century Suriname; Continuities and discontinuities in a New World society, pp. 91-110. Kingston: Ian Randle / Leiden: KITLV Press.

Reybrouck, David Van. 2020. Revolusi; Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld. Amsterdam: De Bezige Bij.

Suparlan, Parsudi. 1976. The Javanese in Surinam; Ethnicity in an ethnically plural society. PhD thesis, University of Illinois.

Suparlan, Parsudi. 1995. The Javanese in Suriname; Ethnicity in an ethnically plural society. Tempe, AZ: Arizona State University.

Supratikto, D. 2021. Suriname di mata diplomat; Sisi Imigran Jawa. Sleman, Yogyakarta: Tonggak Pustaka.

Villerius, Sophie. 2019. Development of Surinamese Javanese; Language contact and change in a multilingual context. Utrecht: LOT Netherlands Graduate School of Linguistics.

Vruggink, Hein with Johan Sarmo. 2001. Surinaams-Javaans – Nederlands woordenboek. Leiden: KITLV Uitgeverij.

Wengen, G.D. van. 1963. “Tajoeb, een prestigefeest bij de Javanen in Suriname”, Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 119 (1): 106-121.

Wengen, G.D van. 1975. The cultural inheritance of the Javanese in Surinam. Leiden: Brill.

Wimmer, Andreas. 2013. Ethnic boundary making; Institutions, power, networks. New York, NY: Oxford University Press.

Wongsodikromo-Flier, J. 2009. Javaanse zending der Evangelische Broedergemeente in Suriname. S.l.: n.p.

Share

COinS